Σε διαφήμιση του 1959 για τη Chevrolet Corvair η τοποθέτηση του μωρού στο παρμπρίζ διατυμπανίζεται ως εξαιρετική ιδέα!

Ασφαλής και άνετος τρόπος μεταφοράς του παιδιού! Το πιο ζεστό μέρος στο αυτοκίνητο ενώ παράλληλα οι δονήσεις του κινητήρα χαλαρώνουν το παιδί!

Από τότε έχουν αλλάξει, ευτυχώς, πολλά όσον αφορά στην ασφάλεια των παιδιών στις οδικές μετακινήσεις.

Επικαιροποιημένες οδηγίες της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής (Νοέμβριος 2018) για τη χρήση καθισμάτων ασφαλείας και ασφάλεια των παιδιών στο αυτοκίνητο.

Βρέφη και νήπια

• Κάθισμα ασφαλείας αυτοκινήτου, με φορά προς τα πίσω τύπου «αβγό». Διαθέτει σύστημα ζώνης ασφαλείας 5 σημείων. Ανάλογα με τον κατασκευαστή δυνατό να καλύπτει βάρος συνήθως μέχρι 10-12kg και ύψος μέχρι 80cm.
• Κάθισμα ασφαλείας αυτοκινήτου, με φορά προς τα πίσω (μετατρεπόμενο). Διαθέτει σύστημα ζώνης ασφαλείας 5 σημείων. Ανάλογα με τον κατασκευαστή δυνατό να καλύπτει βάρος συνήθως μέχρι και 22kg).

Τα βρέφη και νήπια πρέπει να τοποθετούνται σε κάθισμα ασφαλείας αυτοκινήτου με φορά προς τα πίσω μέχρι την επίτευξη του μέγιστου ύψους/ βάρους, όπως αυτό ορίζεται από τον κατασκευαστή του καθίσματος. Τα περισσότερα καθίσματα της κατηγορίας αυτής επιτρέπουν την τοποθέτηση προς τα πίσω για 2 ή και περισσότερα χρόνια.

Νήπια και παιδιά προσχολικής ηλικίας

• Κάθισμα ασφαλείας αυτοκινήτου, με φορά προς τα μπροστά (μετατρεπόμενο). Με ενσωματωμένο σύστημα ζώνης ασφαλείας 5 σημείων. Ανάλογα με τον κατασκευαστή δυνατό να καλύπτει βάρος συνήθως μέχρι και 30kg).
• Κάθισμα ασφαλείας αυτοκινήτου, με φορά προς τα μπροστά με ενσωματωμένη ζώνη ασφαλείας 5 σημείων. Ανάλογα με τον κατασκευαστή δυνατό να καλύπτει βάρος μέχρι και 36kg).

Νήπια και παιδιά προσχολικής ηλικίας που έχουν ξεπεράσει τα όρια ασφαλείας μεγέθους των καθισμάτων με φορά προς τα πίσω, πρέπει να τοποθετούνται σε κάθισμα ασφαλείας με φορά προς τα μπροστά, με ενσωματωμένο σε αυτό σύστημα ζώνης ασφαλείας 5 σημείων, μέχρι την επίτευξη του μέγιστου ορίου ύψους/ βάρους του καθίσματος, όπως αυτό ορίζεται από τον κατασκευαστή.

Παιδιά σχολικής ηλικίας

• Κάθισμα ασφαλείας αυτοκινήτου, τύπου booster.

Παιδιά σχολικής ηλικίας που έχουν ξεπεράσει τα όρια ασφαλείας μεγέθους των καθισμάτων της προηγούμενης κατηγορίας, πρέπει να τοποθετούνται σε κάθισμα ασφαλείας τύπου booster, μέχρι να αποκτήσουν μέγεθος που να επιτρέπει την ασφαλή τοποθέτηση ζώνης αυτοκινήτου. Τυπικά το μέγεθος αυτό αφορά σε ύψος 145cm και αντιστοιχεί σε ηλικίες 8-12 ετών. Τα παιδιά πρέπει να τοποθετούνται στο πίσω κάθισμα τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 13 ετών.

Παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας

• Ζώνη ασφαλείας αυτοκινήτου

Όταν τα παιδιά έχουν αποκτήσει ηλικία/ μέγεθος ώστε να εφαρμόζεται σε αυτά σωστά η ενσωματωμένη ζώνη αυτοκινήτου, πρέπει να χρησιμοποιούν ζώνη ασφάλειας αυτοκινήτου τριών σημείων. Τα παιδιά τοποθετούνται στο πίσω κάθισμα, τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 13 ετών.

Εγκατάσταση καθισμάτων ασφαλείας

Η εγκατάσταση καθίσματος ασφαλείας αυτοκινήτου μπορεί να γίνει με χρήση των ειδικών σημείων στερέωσης βάσει διεθνούς προτύπου (isofix) διαθέσιμου στα περισσότερα από τα σύγχρονα οχήματα, (υποχρεωτικά το σύστημα υπάρχει στα αυτοκίνητα που πωλούνται στην Ευρώπη από το 2007), ή με χρήση της ζώνης ασφαλείας του αυτοκινήτου.

Και οι δυο τρόποι τοποθέτησης είναι ασφαλείς. Η χρήση του isofix εκτιμάται ως καλύτερη περιορίζοντας τις πιθανότητες ανθρώπινου σφάλματος κατά τη διαδικασία.

Αν και η χρήση του ενός μόνο από τους παραπάνω τρόπους σύνδεσης καθίσματος είναι κατά κανόνα απαραίτητη, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και οι δυο ταυτόχρονα αν το επιθυμούν οι γονείς ή ακόμα περισσότερο αν συστήνεται από τον κατασκευαστή.

Ασφαλέστερη θέση για την τοποθέτηση παιδικού καθίσματος ασφαλείας αυτοκινήτου, εφόσον παρέχει δυνατότητες (isofix/ ζώνη ασφαλείας/ ικανό πλάτος), είναι η μεσαία θέση του πίσω καθίσματος η οποία και πρέπει να επιλέγεται κατά προτεραιότητα.

Σημείωση: Οι θέσεις πρόσδεσης isofix παρέχουν ασφάλεια σε σύνολο βάρους (πρόσθετο κάθισμα και παιδί) μέχρι 33kg.

Τύποι παιδικών καθισμάτων ασφαλείας με φορά προς τα πίσω:

Βρεφικό κάθισμα ασφαλείας με φορά προς τα πίσω (τύπου αβγό):

• Δυνατότητα τοποθέτησης αποκλειστικά με φορά προς τα πίσω.
• Κατάλληλο, ανάλογα με τον κατασκευαστή, για βάρη μέχρι 10-15kg(συνήθως 12kg) και μέγιστο ύψος συνήθως 75-90cm (συνήθως 80cm).
• Μικρό σε μέγεθος, διαθέτει χερούλι και διευκολύνει τη μεταφορά του βρέφους και εκτός οχήματος.
• Συχνά διαθέτει προσθετη βάση που παραμένει στο όχημα και διευκολύνει/ επιταχύνει τη σύνδεση/ αποσύνδεσή του.
• Αν και είναι κατάλληλο για τις μετακινήσεις δεν αποτελεί θέση κατάλληλη για ύπνο ή σίτιση εκτός οχήματος.

Μετατρεπόμενο κάθισμα με φορά προς τα πίσω:

• Μπορεί να τοποθετηθεί με φορά προς τα πίσω και μετά την επίτευξη συγκεκριμένου ορίου ύψους/ βάρους (όπως αυτό ορίζεται από τον κατασκευαστή) να τροποποιηθεί με τοποθέτηση με φορά προς τα εμπρός.
• Είναι μεγαλύτερα σε μέγεθος από την προηγούμενη κατηγορία και δεν προσφέρονται για μεταφορά του παιδιού εκτός οχήματος.
• Σε ορισμένες περιπτώσεις το όριο βάρους ασφαλείας τους μπορεί να ξεπερνά τα 20kg κάνοντας το ιδανικό για νήπια.
• Διαθέτει σύστημα ζώνης ασφαλείας πέντε σημείων.
• Δεν αποτελεί θέση κατάλληλη για ύπνο ή φαγητό εκτός οχήματος.

Κάθισμα με φορά προς τα πίσω – όλα σε ένα:

• Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με φορά προς τα πίσω, αργότερα να τροποποιηθεί με τοποθέτηση με φορά προς τα μπροστά και σε μεγαλύτερες ηλικίες να χρησιμοποιηθεί ως κάθισμα τύπου booster.
• Είναι κατά κανόνα σημαντικά μεγαλύτερο σε μέγεθος κάθισμα ασφαλείας. Ελέγξτε ότι το μέγεθος ταιριάζει στο αυτοκίνητό σας πριν την αγορά.
• Μπορεί να καλύπτει βάρος σε ορισμένες μέχρι και 36kg.

Επισημάνσεις για τη χρήση παιδικών καθισμάτων ασφάλειας με φορά προς τα πίσω:

• Οι ιμάντες των ζωνών ασφαλείας πρέπει να είναι τοποθετημένοι σε θυρίδες που βρίσκονται στο επίπεδο ή λίγο χαμηλότερα από το ύψος των ώμων του παιδιού.
• Οι ιμάντες πρέπει να βρίσκονται σε στενή επαφή με το σώμα του παιδιού, σφικτά λοιπόν τοποθετημένοι και να μην «αφήνουν κενό». Τα μαξιλαράκια ασφαλείας των ιμάντων τοποθετούνται πάνω από τις κλείδες του παιδιού.
• Το παιδί είναι τοποθετημένο στο κάθισμα με το βασικό μόνο ρουχισμό. Δεν φοράει για παράδειγμα μπουφάν κατά την τοποθέτηση. Αν θέλετε να διατηρήσετε το παιδί πιο ζεστό μπορείτε να τοποθετήσετε κουβέρτα για την κάλυψη του παιδιού πάνω από τη ζώνη.
• Το κεντρικό κλιπ βρίσκεται στο μέσο του σώματος του παιδιού.
• Το κάθισμα είναι σταθερό και σωστά εγκατεστημένο σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή. Δεν θα πρέπει να «παίζει» δεξιά-αριστερά περισσότερο από 2,5cm.
• Δεν επιτρέπεται η χρήση παιδικού καθίσματος ασφαλείας με φορά προς τα πίσω σε μπροστινή θέση οχήματος. Ιδιαίτερα αν υπάρχει ενεργός αερόσακος.
• Το κάθισμα θα πρέπει να είναι τοποθετημένο με κλήση τέτοια ώστε το κεφάλι του παιδιού να μην πέφτει προς τα μπροστά.
• Δεν υπάρχει πρόβλημα αν τα πόδια του παιδιού ακουμπούν στην πλάτη του καθίσματος του αυτοκινήτου, εφόσον οι διαστάσεις του παιδιού (ύψος/ βάρους) εξακολουθούν να πληρούν τα όρια ασφαλείας που θέτει ο κατασκευαστής.
• Η χρήση κατάλληλου για το μέγεθος του παιδιού καθίσματος ασφαλείας αυτοκινήτου είναι υποχρεωτική ανεξαρτήτως βάρους/ προωρότητας ήδη κατά την πρώτη μετακίνηση του παιδιού.

Τύπο καθισμάτων ασφαλείας με φορά προς τα μπροστά:

Μετατρεπόμενα καθίσματα ασφαλείας με φορά προς τα μπροστά.

Καθίσματα που επιτρέπουν την τροποποίηση της τοποθέτησής τους με εγκατάσταση αρχικά με φορά προς τα πίσω και ακολούθως φορά προς τα μπροστά μετά την επίτευξη συγκεκριμένων ορίων διαστάσεων (ύψους/ βάρους) του παιδιού.

Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και τα καθίσματα της κατηγορίας όλα σε ένα.

Διαθέτουν ενσωματωμένους ιμάντες ζώνης ασφαλείας πέντε σημείων.

Συνδυαστικά καθίσματα ασφαλείας με ενσωματωμένους ιμάντες ασφαλείας:

Καθίσματα ασφαλείας με ενσωματωμένους ιμάντες ασφαλείας 5 σημείων. Κατά κανόνα μπορούν να υποστηρίξουν βάρος παιδιού μέχρι και 30kg και ακολούθως να τροποποιηθούν για χρήση ως καθίσματα τύπου booster αξιοποιώντας την ενσωματωμένη ζώνη ασφαλείας 3 σημείων του οχήματος.

Τύποι καθισμάτων ασφαλείας τύπου booster:

Υπάρχουν δυο τύποι καθισμάτων τύπου booster (με και χωρίς ενσωματωμένη πλάτη). Και οι δυο τύποι δεν διαθέτουν ενσωματωμένους ιμάντες ασφαλείας αλλά κάνουν χρήση των ιμάντων ζώνης ασφαλείας του αυτοκινήτου.

Για την ασφαλή χρήση καθίσματος τύπου booster χωρίς πλάτη είναι απαραίτητη η ύπαρξη προσκεφάλου ασφαλείας στο κάθισμα του αυτοκινήτου.

Τα περισσότερα από τα καθίσματα αυτής της κατηγορίας δεν διαθέτουν σύστημα πρόσδεσης στο κάθισμα αλλά επικάθονται στο κάθισμα του αυτοκινήτου και η τοποθέτησή τους σταθεροποιείται από την πρόσδεση του παιδιού με τη ζώνη ασφαλείας του οχήματος.

Μικρός αριθμός κατασκευαστών αυτοκινήτων προσφέρουν ενσωματωμένα συστήματα booster στα καθίσματά τους. Για τη χρήση καθισμάτων booster είναι απαραίτητη η χρήση ζώνης ασφαλείας οχήματος 3 σημείων.

Επισημάνσεις σε σχέση με τη χρήση παιδιών καθισμάτων ασφαλείας τύπου booster:

Παιδιά τα οποία έχουν ξεπεράσει σε διαστάσεις (ύψος/ βάρος) ασφαλείας για χρήση των προηγούμενων κατηγοριών καθισμάτων ασφαλείας συστήνεται να χρησιμοποιούν καθίσματα τύπου booster.

Τυπικά η χρήση των καθισμάτων αυτών στοχεύει στις ηλικίες 8-12 ετών και ανάστημα παιδιού μέχρι 145cm.

Η τοποθέτηση στο κάθισμα ανυψώνει το παιδί σε επίπεδο που επιτρέπει τη σωστή εφαρμογή της ζώνης αυτοκινήτου:

• Επιτευχθεί το μέγιστο ύψος ασφαλείας για χρήση καθίσματος booster όπως αυτό ορίζεται από τον κατασκευαστή.
• Το ύψος των ώμων του παιδιού έχει ξεπεράσει τις θυρίδες διέλευσης των ιμάντων ζωνών ασφαλείας του καθίσματος.
• Το πάνω μέρος των αυτιών του παιδιού έχει φθάσει την κορυφή του καθίσματος.

Κατά την τοποθέτηση της ζώνης σε καθίσματα τύπου booster είναι απαραίτητο:

• Το οριζόντιο τμήμα της ζώνης να εφαρμόζει εγκάρσια κάτω από το ύψος της κοιλιάς και στο ανώτερο τμήμα των ισχίων του παιδιού.
• Το διαγώνιο τμήμα της ζώνης να διασχίζει το μέσο του θώρακα, περνώντας από την κλείδα και χωρίς να διέρχεται/ βρίσκεται σε επαφή στο ύψος του λαιμού του παιδιού.

Υπενθυμίζεται ότι το σύνολο των παιδιών πρέπει να τοποθετείται στο πίσω κάθισμα τουλάχιστον μέχρι τη συμπλήρωση της ηλικίας των 13 ετών.

Χρήση ζώνης ασφαλείας αυτοκινήτου από μεγαλύτερα παιδιά:

Η ενσωματωμένη ζώνη ασφαλείας τύπου ενηλίκου του οχήματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια από μεγαλύτερα παιδιά όταν:

• Το οριζόντιο τμήμα της ζώνης να εφαρμόζει εγκάρσια κάτω από το ύψος της κοιλιάς και στο ανώτερο τμήμα των ισχίων του παιδιού.
• Το διαγώνιο τμήμα της ζώνης διέρχεται από την κλείδα και διασχίζει το μέσο του θώρακα, χωρίς να προσεγγίζει/ αγγίζει την περιοχή του λαιμού.
• Το παιδί έχει ύψος αρκετά μεγάλο ώστε να μπορεί να κάθεται στο κάθισμα του αυτοκινήτου ακουμπώντας τη ράχη στην πλάτη του καθίσματος, ενω ταυτόχρονα κάθεται άνετα έχοντας τα γόνατα λυγισμένα στο ύψος του χείλους του καθίσματος και μπορεί να διατηρεί τη θέση αυτή κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

Σημαντικές επισημάνσεις:

• Ελέγχετε ότι το παιδί διατηρεί τη σωστή τοποθέτηση της ζώνης κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
• Όπως είναι εύκολα αντιληπτό, δεν επιτρέπεται η κοινή χρήση ζώνης. Κάθε άτομο πρέπει να χρησιμοποιεί ξεχωριστή ζώνη ασφαλείας.

Κατά την επιλογή παιδικού καθίσματος ασφαλείας:

• Επιλέξτε εγκεκριμένα καθίσματα ασφαλείας. Επιβεβαιώστε ότι το σύστημα τοποθέτησης και το μέγεθος είναι κατάλληλο για το όχημά σας. Ότι ο τύπος καλύπτει τις ανάγκες μεταφοράς της οικογένειάς σας.
• Αποφύγετε τη προμήθεια μεταχειρισμένου καθίσματος.
• Μην χρησιμοποιείτε καθίσματα που έχουν υποστεί βλάβες ή παρουσιάζουν ρωγμές.
• Τα καθίσματα ασφαλείας αυτοκινήτου έχουν ημερομηνία λήξης. Ελέγξετε την ημερομηνία κατασκευής και το μέγιστο χρονικό διάστημα χρήσης που συστήνεται από τον κατασκευαστή.
• Ελέγχετε τον κωδικό μοντέλου καθίσματος για πιθανές ανακλήσεις.
• Ελέγχετε πάντοτε τις οδηγίες τοποθέτησης/ χρήσης του κατασκευαστή.
• Χρησιμοποιείτε αποκλειστικά και μόνο επίσημα ανταλλακτικά.
• Μην χρησιμοποιείτε καθίσματα ασφάλειας που έχουν εμπλακεί σε ατύχημα, ιδιαίτερα αν ήταν σοβαρό.